Komisja Europejska opublikowała 1 sierpnia 2023 roku długo wyczekiwane Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). To znaczący krok w kierunku zrównoważonego rozwoju w Europie. Przedsiębiorcy, którzy odpowiednio dostosują się do tych standardów, nie tylko spełnią oczekiwania rynku, ale także przyczynią się do ochrony naszej planety i budowy zrównoważonej przyszłości.
Czym są Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju? ESRS to zestaw wytycznych i standardów opracowanych przez Komisję Europejską, które mają na celu ułatwienie firmom raportowania działań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Obejmuje to aspekty takie jak emisja gazów cieplarnianych, społeczna odpowiedzialność biznesu, zarządzanie zasobami naturalnymi i wiele innych. Te standardy stanowią próbę stworzenia jednolitego podejścia do raportowania w obszarze zrównoważonego rozwoju.
ESRS precyzują wymagania dla przedsiębiorców w relacji do Corporate Sustainability Reporting Directive, przede wszystkim w odniesieniu do tzw. raportowania niefinansowego. Przedsiębiorcy, którzy będą podlegać temu obowiązkowi będą sporządzać coroczne raporty, na które składają się m.in. tzw. ujawnienia, czyli precyzyjne informacje o działaniach w zakresie zrównoważonego rozwoju. Obowiązkiem przedsiębiorcy będzie dostarczenie przeglądu działań, postawionych celów i wyników ich realizacji, związanych ze zrównoważonym rozwojem. Ujawnienia te obejmują przede wszystkim informacje na temat emisji gazów cieplarnianych, zużycia energii, zarządzania odpadami i społecznej odpowiedzialności biznesu.
ESRS wymagają od przedsiębiorców dostarczenia szczegółowych, precyzyjnych danych. To będzie np. obejmować konkretne dane dotyczące emisji, zużycia energii odnawialnej, udziału materiałów recyklowanych w procesach produkcyjnych i wiele innych wskaźników. W ramach uzasadnienia dla prezentowanych danych, np. wybranej metody obliczania emisji gazów cieplarnianych, zawarcia w raporcie, bądź nie pewnych kategorii informacji, przedsiębiorcy muszą także dostarczać precyzyjne i szczegółowe uzasadnienie. Przedsiębiorcy muszą również potwierdzić, że ich raporty są zgodne z ESRS i że zostały przeprowadzone odpowiednie procedury weryfikacyjne. ESRS przewidują konieczność audytowania i nadzoru nad sprawozdaniami niefinansowymi przedsiębiorstw, analogicznie do sprawozdawczości finansowej. Przedsiębiorcy muszą być gotowi na przeprowadzenie takich audytów, co wymaga dokładności i rzetelności w raportowaniu.
ESRS promują transparentność działań przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Firmy otwarcie komunikują swoje cele i wyniki w zakresie ochrony środowiska, co z kolei buduje zaufanie klientów i inwestorów. Już obecnie dla wielu konsumentów to czynnik decydujący przy wyborze dostawcy/marki. ESRS pomagają firmom dostosować się do tych oczekiwań.
Zmiany prawne i regulacje związane ze zrównoważonym rozwojem są coraz bardziej rygorystyczne. ESRS ułatwiają rozumienie oczekiwań instytucji regulujących, pomagają firmom być zgodnymi z obowiązującymi przepisami i minimalizować ryzyko prawne.
Od czego rozpocząć wdrażanie ESRS w firmie? Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę, że raportowanie niefinansowe wymaga przygotowania bardzo rozbudowanego i dość skomplikowanego zakresu danych i informacji, które nie istnieją jeszcze w firmie. Nasze rejestry zawierają np. koszty energii, a nie jednostki fizyczne jej zużycia, a to jest względnie prosty przykład. Do tych trudniejszych można zaliczyć choćby policzenie emisji związanych z dojazdem pracowników do/z pracy. Jeśli więc znasz termin, od którego obejmie Twoje przedsiębiorstwo obowiązek raportowania niefinansowego załóż, że przygotowanie do niego to kilka lub nawet kilkanaście miesięcy.
Rozpocznij od dokładnego zrozumienia zawartych w ESRS standardów i wytycznych. To pomoże Ci zidentyfikować obszary, które wymagają działania. Wybierz priorytetowe obszary, które są istotne dla Twojej firmy i jej interesariuszy. Wdrażaj zrównoważone praktyki i monitoruj ich skutki. Regularne raportowanie będzie kluczowe. Zapewnij szkolenia dla swojego zespołu, aby wszyscy pracownicy byli zaangażowani w realizację celów zrównoważonego rozwoju.
I na koniec jeszcze jedna ważna uwaga: jeśli nie spełniasz kryteriów kwalifikujących do obowiązku rozpoczęcia raportowania niefinansowego, nie oznacza to, że nie musisz nic robić. Pamiętaj, że jeśli Twój kontrahent będzie podlegał temu obowiązkowi, to aby prawidłowo zaraportować dane dotyczące tzw. łańcucha wartości (np. całkowitą sumę emisji w nim występującą), to możesz niebawem otrzymać bezalternatywną prośbę o dostarczenie Twoich danych, które kontrahent musi zawrzeć w swoim raporcie. Za brak lub błędnie podane dane/informacje dyrektywa CSRD przewiduje sankcje finansowe i karne.
Robert Sulich
